Thursday, September 26, 2013
کشاورزان تا شعاع 200 متری دریاچه ارومیه مسئول هستن
داد:
کشاورزان تا شعاع 200 متری دریاچه ارومیه مسئول هستند
1392-07-04, 12:12
کد خبر: 108069
سرویس: اقتصادی
در اتفاقی که در دریاچه ارومیه افتاده است تمامی ما مقصر هستیم و نباید به دنبال پیدا كردن متهم باشیم زیرا سودی نخواهد داشت و باید در پی راهکاری برای بیرون آمدن از این شرایط باشیم و هر چه سریعتر این دریاچه مهم را از بحران نجات دهیم.
وزیر نیزو رفتار کشاورزان و ساکنان منطقه تا شعاع 200 کیلومتری دریاچه ارومیه بر شرایط این دریاچه موثر دانست.
به گزارش خبرنگار ایلنا صبح امروز - پنجشنبه - حمید چیتچیان وزیر نیرو در همایش هم اندیشی راهكارهای نجات دریاچه ارومیه با تشبیه دریاچه ارومیه تاکید کرد: در دولت گذشته اقدامات نارسا انجام شد و اعتبارات ناکافی تخصیص یافت که حاصل آن وضعیت کنونی دریاچه ارومیه و بدتر شدن سال به سال شرایط است.
وی در واکنش به انتقاد برخی حضار درباره ناکارآمد بودن راهکارهای دولت برای نجات دریاچه ارومیه، اظهار کرد: در چنین موقعیتی نباید دنبال مقصر گشت و تجمع امروز برای هماندیشی با کارشناسان و افراد آشنا به کار است و قصد داریم با هم اندیشی به نتیجه و راهکار مناسب در این خصوص دست پیدا کنیم نه آن دنبال مقصر خواندن سازنده ماشین، وزارت راه یا راننده باشیم.
وی افزود: در اتفاقی که در دریاچه ارومیه افتاده است تمامی ما مقصر هستیم و نباید به دنبال پیدا كردن متهم باشیم زیرا سودی نخواهد داشت و باید در پی راهکاری برای بیرون آمدن از این شرایط باشیم و هر چه سریعتر این دریاچه مهم را از بحران نجات دهیم.
وی با اشاره به نگرانی دولت یازدهم به این موضوع گفت: بر این اساس به سرعت کارگروهی برای نجات دریاچه ارومیه در دولت جدید تشکیل شد تا در مدت کوتاهی کم کاری دولت گذشته بررسی شده و راهکارهای جدید ارائه شود.
وزیر نیرو با بیان این موضوع که این همایش صرفا یک سمینار علمی نیست افزود: از اطلاعات ارائه داده شده باید راهکارهای اجرایی استنتاج شود تا با هماندیشی، تبادل نظر، نقد درست و واقعنگر بودن به راه حل درستی جهت نجات دریاچه ارومیه دست یابیم.
وزیر نیرو آسیبهای دریاچه ارومیه را نتیجه عملکرد همه بیان کرد و افزود: تصور این که دولت روشی دارد تا با اعمال آن یکباره دریاچه ارومیه نجات پیدا کند اشتباه است و نسبت به دریاچه ارومیه کشاورزان و ساکنان منطقه حتی در فاصله 100 تا 200 کیلومتری مسئول هستند و رفتار آنها بر شرایط دریاچه تاثیرگذار است.
وی افزود: فرد دیگری بنا نیست دریاچه ارومیه را نجات دهد و وزارت نیرو، وزارت جهادکشاورزی، سازمان حفاظت محیط زیست، مدیران ملی و مردم باید در رفتار خود در قبال این دریاچه تجدیدنظر کنند و نجات در یاچه ارومیه یک بسج ملی میخواهد.
پایان پیام
Sunday, September 15, 2013
هشدار موسس پژوهشکده آرتمیا: نیمه جنوبی دریاچه ارومیه تا ۱۲ ماه دیگر خشک میشو
۲۳ شهریور ۱۳۹۲ اخبار
طی حدود ۱۰ سال گذشته بحث بحران دریاچه ارومیه یکی از مباحث اصلی متخصصان محیط زیست کشور و از جمله دغدغه های مسوولان بوده است.
بسیاری، عوامل طبیعی و خشکسالی را دلیل اصلی کم آبی دریاچه ارومیه می دانند و می گویند باید به طبیعت زمان داد تا خود را احیا کند، برخی میگویند ساخت سدها و میانگذر شهید کلانتری باعث خشکی دریاچه شده و وزارت نیرو را مقصر می دانند، برخی مصرف بی رویه روان آبها و آبهای زیر زمینی را از یک طرف و تغییر در الگوی کشت و راندمان پایین آبیاری سنتی را دلیل اصلی می دانند و جهاد کشاورزی مقصر معرفی می کنند و به این ترتیب تعداد کثیری از متخصصان عامل انسانی را علت اصلی تشدید بحران می دانند.
خبرگزاری دانشجویان ایران منطقه آذربایجان غربی در گفتوگو با دکتر ناصر آق، عضو هیات علمی و بنیانگذار پژوهشکده آرتمیا و آبزیان دانشگاه ارومیه به بررسی ابعاد و پیامدهای مختلف بحران دریاچه ارومیه پرداخته است.
وی در ابتدای سخنان خود تاکید کرد که به عنوان یک شخصیت علمی که طی ۱۸ سال گذشته از نزدیک شاهد اتفاقات و تغییرات در حوزه آبی دریاچه ارومیه بوده و به طور مستمر در ارتباط با دریاچه ارومیه تحقیق کرده معتقد است که شروع بحران به خاطر تغییرات طبیعی و خشکسالی بوده و عدم مدیریت صحیح منابع آبهای منطقه باعث تشدید بحران شده است.
هیچوقت دیدگاه هایم مورد توجه قرار نگرفت
وی گفت: بنده در سالهای گذشته مرتبا برای حل بحران دریاچه ارومیه روشهای واقع بینانه ارائه کردم ولی متاسفانه هیچوقت دیدگاه هایم مورد توجه قرار نگرفت. متاسفانه خیلی ها با اینکه هیچوقت در کنار دریاچه ارومیه نبودند و نه تنها هیچ تحقیق میدانی در ارتباط با دریاچه انجام نداده اند بلکه حتی شاهد تغییرات تدریجی در وضعیت دریاچه نبوده و از ابعاد بحران در حال حاضر اطلاعی ندارند، امروز خود را دلسوزتر و دیدگاه های خود را علمی تر و عملی تر اعلام می کنند. متاسفانه تعدادی از مسوولان نیز بدون درنظر گرفتن پیشینه اجرایی و تحقیقاتی افراد مسوولیتهای سنگینی به آنان واگذار می کنند که در نهایت پس از صرف بودجه کلانی از بیت المال بدون نتیجه مطلوب و با بدتر شدن شرایط خاتمه می یابد.
آب نیمه جنوبی دریاچه ارومیه کمی بیشتر از میزان آب در دریاچه پشت سد شهرچای است
وی اظهار کرد: بررسیهای اخیر بنده از میزان آب در نیمه جنوبی دریاچه ارومیه شدت بحران را پیش از پیش آشکار می کند. متاسفانه در حال حاضر حداکثر ۲۵۰ میلیون مترمکعب آب در نیمه جنوبی دریاچه وجود دارد که کمی بیشتر از میزان آب در دریاچه پشت سد شهرچای است. این میزان آب در پهنه ای به وسعت حدودا ۲۴۰ کیلومتر مربع با عمق بسیار کم پخش شده، لذا به سرعت تبخیر می شود و با ادامه روند کنونی تا پایان تابستان ۱۳۹۳ بخش جنوبی دریاچه ارومیه به جز در محدوده بسیار کوچکی در زیر پل میانگذر (به طول و عرض حداکثر یک کیلومتر) به طور کامل خشک خواهد شد. این یعنی چیزی فراتر از یک فاجعه و بسیار متفاوت تر از آمار و ارقامی که توسط برخی از رسانه ها یا سازمانها اعلام می شود. فرصتهای طلایی برای احیای دریاچه ارومیه با هزینه کمتر از بین رفته است ولی هنوز هم روزن های امید به طور کامل بسته نشده و اگر فرصتهای باقی مانده را از دست ندهیم و واقع بینانه تر و علمی تر به قضیه نگاه بکنیم هنوز هم می توان دریاچه ارومیه را به صورت فاز بندی شده احیا کرد.
حال این روزهای دریاچه ارومیه
حل مشکل دریاچه ارومیه آنقدرها هم که مطرح می شود پیچیده و سخت نیست
آق در عین حال با تاکید بر این که حل مشکل دریاچه ارومیه آنقدرها هم که مطرح می شود پیچیده و سخت نیست و قطعا می توان دریاچه ارومیه را نجات داد در رابطه با خشکسالی و اثرات آن بر دریاچه ارومیه اظهار کرد: خشکسالی در دریاچه ارومیه از سال ۱۳۷۶ شروع شد. در سالهای اول شروع خشکسالی همه فکر میکردند که اینهم یکی از همان دوره های طبیعی خشکسالی است که قبلا هم در سالهای دور اتفاق افتاده بود و تصور میکردند که پس از چند سال رفع خواهد شد که اینطور نشد. برعکس به خاطر گرمتر شدن هوای منطقه و افزایش شدت تبخیر، روند کاهش آب دریاچه ارومیه شدت گرفت. متاسفانه در هشت سال گذشته روند خشک شدن دریاچه ارومیه به علت توسعه کشاورزی و باغداری در منطقه و استفاده بی رویه از آبهای سطحی و زیرزمینی بیش از پیش تشدید شد. به این ترتیب عوامل طبیعی جای خود را به عوامل انسانی داد و روند خشک شدن دریاچه ارومیه فزونی گرفت.
تاثیر سدسازی بر بحران دریاچه ارومیه
وی با اشاره به اینکه توسعه کشاورزی مستلزم مهار آبها و استفاده بهینه از منابع آبی برای نیازهای آبی کشاورزان است به ایسنا گفت: سد سازی در تمام کشورهای دنیا جزو برنامه های زیربنایی وزارت نیرو با هدف استفاده علمی تر از منابع آبی است. متاسفانه در کشور ما فعالیتهای خوب یک سازمان با فعالیتهای بد یک سازمان دیگر زیر سووال می رود. درواقع یکی از اهداف سدسازی کنترل و مقابله با بحرانهای پیش بینی شده و یا پیش بینی نشده است چون بخش عمده آبهای مهار شده پشت سدها در بخشهای کشاورزی و صنعت مصرف میشود و بخشی هم مستقیما مصرف انسانی دارد؛ بنابراین کنترل و حفاظت از آب بسیار ضروری و عدم حفاظت صحیح از آن خیانت است ولی در نقطه مقابل مصرف بی رویه و غیر علمی از این آب هاست که ایجاد بحران می کند؛ بنابراین نه عمل سد سازی بلکه استفاده غیر علمی از آبهای پشت سدها، روان آبها و آبهای زیرزمینی باعث هدر رفتن حجم بزرگی از آبهای منطقه شده که در واقع حق آبه دریاچه ارومیه محسوب می شود.
تاثیر توسعه کشاورزی بر بحران دریاچه ارومیه
وی ادامه داد: قطعا توسعه کشاورزی با توجه به تامین غذایی جمعیت رو به رشد کشور برنامه ریزی شده است که جزو فعالیتهای زیربنایی هر کشور محسوب می شود چون کشوری که نتواند غذایی مردم خود را تولید کند نمی تواند به توسعه در سایر ابعاد برنامه ریزی کند ولی روشهای توسعه کشاورزی باید بر اساس واقعیتهای موجود و میزان منابع آبی انجام گیرد.
بنیانگذار انجمن علمی آبزی پروری ایران اظهار کرد: متخصصان کشاورزی در سراسر دنیا در این مورد متفق القولند که الگوی کشت باید متناسب با منابع آبهای موجود در هر منطقه باشد و روشهای آبیاری نیز باید با توجه به حجم آبهای موجود برنامه ریزی شود. عدم توجه به این مسائل یعنی بی برنامگی برای مدیریت منابع آبی. متاسفانه به علت راندمان پایین آبیاری کشاورزی (۳۰-۲۵ درصد)، حدود ۷۰ تا ۷۵ درصد از ۹۰ درصد آبهای منطقه که به بخش کشاورزی اختصاص می یابد هدر می رود که بالغ بر دو میلیارد مترمکعب آب در سال میشود. استفاده کنترل نشده از آبهای زیرزمینی از یک طرف باعث تخلیه سفره های زیرزمینی شده و از طرف دیگر در اثر نشت معکوس آب از طرف دریاچه به طرف سفره ها باعث شور شدن آبهای زیرزمینی میشود. موضوع توسعه کشت محصولات با نیاز آبی بالا نیز از طرف دیگر بر بحران دامن زده است؛ لذا تغییر روش آبیاری از سیستم سنتی به روش مکانیزه تحت فشار، اعمال کنترل شدید بر استفاده از آبهای زیرزمینی و اصلاح الگوی کشت سه برنامه اصلی است که برای مدیریت بهینه آبهای موجود بایستی انجام شود.
تاثیر میانگذر شهید کلانتری بر کم آبی دریاچه ارومیه
وی با ابراز یان عقیده که میانگذر شهید کلانتری هیچ تاثیری بر خشک شدن دریاچه ارومیه ندارد افزود: دریاچه ارومیه با مشکل کم آبی مواجه است نه با مشکل گردش آب. دوستانی که این موضوع را مطرح می کنند شاید متوجه نیستند که در حال حاضر حدود ۹۰ درصد از محدوده دو طرف جاده میانگذر خشک شده است و دو طرف دریاچه ارومیه فقط در ناحیه زیر پل بخاطر عمق بیشتر به هم وصل هستند؛ بنابراین وجود یا عدم وجود میانگدر نمی تواند هیچ تاثیر منفی بر خشک شدن دریاچه ارومیه داشته باشد.
گردش آب با هدف تعادل یونی و اکولوژیک دو طرف میانگذر زمانی مهم هست که طرفین جاده پر از آب باشد. اگر مشکل خشکسالی پیش نمی آمد و دریاچه ارومیه با ایجاد یک جاده در طول کل عرض دریاچه به دو نیم کامل تقسیم می شد آیا باعث خشک شدن دریاچه می شد؟ به هیچ وجه ولی این عمل باعث شکل گیری دو اکوسیستم کاملا متفاوت می شد که میتوانست از نظر اقتصادی به نفع منطقه باشد.
آق افزود: یک مثال تاریخی در این خصوص نظر بنده را تایید میکند. دریاچه بزرگ نمک در ایالت یوتای آمریکا مشابهت زیادی به دریاچه ارومیه دارد. بیش از شش دهه از دو نیم شدن کامل این دریاچه توسط یک میانگذر برای عبور قطار می گذرد ولی آن دریاچه نه تنها خشک نشد بلکه با ایجاد دو اکوسیستم متفاوت با شوری بالا در شمال و با شوری پایینتر در جنوب به بزرگترین تالاب تولید آرتمیا در دنیا تبدیل شد به طوری که آمریکا سالانه بیش از دو هزار تن سیست آرتمیا از آن دریاچه تولید و بیش از ۷۰ درصد بازار جهانی به این محصول با ارزش را تامین میکند. طرحی که هفت سال پیش برای دو نیم کردن کامل دریاچه ارومیه مطرح کرده بودم درصورت اجرا می توانست از خشک شدن بخش جنوبی دریاچه ارومیه آن طور که امروز شاهد آن هستیم جلوگیری کند.
انتقال آب بین حوضهیی از ارس یا دریای خزر
وی در گفتوگو با ایسنا در رابطه با موضوع انتقال آب بین حوضهیی به دریاچه ارومیه اظهار کرد: موضوع انتقال آب از سایر حوزه ها را معمولا کسانی مطرح می کنند که در منطقه مستقر نیستند و از کم و کیف مسائل، میزان آبهای موجود و نحوه مدیریت این آبها اطلاع کافی ندارند. در واقع ارائه دهندگان این طرح ها، ساده ترین و پر هزینه ترین روش را برای تامین آب دریاچه ارومیه مطرح می کنند که چندین برابر سایر طرحها هزینه و زمان خواهد برد و حتی درصورت موفقیت نوشداری پش از مرگ دریاچه خواهد بود.
این عضو هیات علمی دانشگاه ارومیه گفت: انتقال آب از ارس یا هر حوزه دیگر نه تنها اتلاف وقت و بودجه های کلان است بلکه نشان دهنده ناتوانی مسوولان در مدیریت بهینه آبهای منطقه نیز هست. متاسفانه مسوولان به جای اینکه برای استفاده بهینه از آبهای موجود به روش های علمی برنامه ریزی کنند و با بالا بردن راندمان آبیاری کشاورزی، اصلاح الگوی کشت، مدیریت بهینه آبهای سطحی و زیر زمینی، جلوگیری از هدر رفتن سالانه دو میلیارد مترمکعب آب در بخش کشاورزی و صرفه جویی در مصارف صنعتی و شهری مشکل را در حداقل زمان و با حداقل بودجه حل کنند، از طرحهای انتقال آب از سایر حوزه ها دیگر با بودجه های کمرشکنی حمایت می کنند که حتی درصورت موفقیت حداکثر معادل همانقدر آبی که امروزه در بخش کشاورزی هدر می رود به دریاچه انتقال خواهد داد (یعنی حدود دو میلیارد مترمکعب).
عکسی ماهوارهای از دریاچه ارومیه
انتقال آب از ارس یا دریای خزر امری غیر منطقی و غیر ضروری است
وی ادامه داد: وارد بحث اثرات مخرب انتقال آب بین حوزهیی و صدمه شدیدی که اکوسیستم منبع تامین آب متحمل خواهد شد، نمی شوم که البته درجای خود بسیار اهمیت دارد؛ بنابراین برنامه انتقال آب از ارس یا دریای خزر آنهم در این شرایط سخت و در ابتدای فعالیت دولت دکتر روحانی امری غیر منطقی و غیر ضروری است که باید از آن اجتناب شود. بهترین، عاقلانه ترین، علمی ترین و کم هزینه ترین روش برای تامین آب مورد نیاز دریاچه ارومیه مدیریت بهینه آبهای موجود در منطقه است.
آرتمیا و اهمیت اقتصادی دریاچه ارومیه
وی با اشاره به اهمیت اقتصادی آرتمیای دریاچه ارومیه اظهار کرد: آرتمیا یک محصول استراتژیک در صنعت پرورش میگو، ماهیان دریایی، ماهیان خاویاری و ماهیان زینتی است. در چند سال گذشته که تولید آرتمیا در دریاچه ارومیه متوقف شده نیاز صنعت آبزی پروری کشور به این محصول استراتژیک از آمریکا و چین به کشور تامین می شود. چرا استراتژیک؟ چون که اگر امروز به هر دلیلی واردات تخم (سیست) آرتمیا از خارج متوقف شود، پرورش و تولید میگو، ماهیان دریایی، ماهیان خاویاری و ماهیان زینتی در کشور تعطیل خواهد شد.
آق ادامه داد: این مساله به معنای ورشکستگی و بیکار شدن دهها هزار نفری است که در حال حاضر در این صنعت مشغول کار هستند؛ بنابراین بازگرداندن دریاچه ارومیه به شرایط قبل از بحران با هدف بهره برداری اقتصادی از آن از اهمیت بالایی برخوردار است. ارزش اقتصادی آرتمیایی که در سالهای ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۶ در دریاچه ارومیه تولید می شد بالغ بر ۱۰ میلیارد دلار می شد که متاسفانه علیرغم اصرار مکرر بنده در آن سالها در بهره برداری از این ثروت عظیم غفلت شد ولی هنوز هم می توان با اجرای برنامه احیای فازبندی شده دریاچه ارومیه نه تنها با هدف زیست محیطی بلکه در قالب اهداف زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی برنامه ریزی کرد. در فاز اول طرح اخیر خود که به دبیرخانه دائمی شورای منطقهیی مدیریت حوضه آبخیز دریاچه ارومیه ارائه کردم احیای هشت هزار هکتار از ناحیه مرکزی جنوب دریاچه با ۵۰ میلیارد تومان بودجه را پیشنهاد کردم که می تواند از یک طرف بخشی از دریاچه ارومیه را به شکوفایی دوران قبل از شروع خشکسالی برگرداند و از طرف دیگر می توان با تولید سالانه بیش از ۱۰۰ تن سیست آرتمیا و صدها تن بیومس آرتمیا به ارزش ۵۰ میلیارد تومان به اقتصاد منطقه کمک کرد. بدین وسیله از یک طرف وابستگی صنعت آبزی پروری کشور به این محصول استراتژیک از بین خواهد رفت و از طرف دیگر ایران را به یکی از صادر کنندگان مطرح سیست آرتمیا در دنیا تبدیل خواهد کرد و بدین ترتیب بخشی از بودجه مورد نیاز برای فازهای بعدی طرح جامع احیای دریاچه ارومیه از محل درآمدهای فازهای قبلی تامین خواهد شد.
مدیریت علمی احیای دریاچه ارومیه به دانشگاه ارومیه واگذار شود
بنیانگذار پژوهشکده آرتمیا و آبزیان دانشگاه ارومیه در رابطه با ضرورت مدیریت علمی دریاچه ارومیه در گفتوگو با ایسنا افزود: با تشکر از رییس جمهور بابت توجه ویژه به موضوع دریاچه ارومیه و طرح موضوع در نخستین جلسه هیات دولت تدبیر و امید، تقاضا می کنم قبل از هرچیز مدیریت علمی احیای دریاچه ارومیه را به یک سازمان واحد ترجیحا دانشگاه ارومیه واگذار کنند تا از تکثر متولیان این امر کاسته شود سپس با برنامه ای که توسط متخصصان دانشگاهی با هماهنگی سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی و وزارت کشور ارائه می شود برای احیای دریاچه ارومیه سرمایه گذاری شود.
ماموریت ملی برای دانشگاه ارومیه
دکتر آق اظهار کرد:دانشگاه ارومیه نزدیکترین واحد علمی دولتی بزرگ به دریاچه ارومیه است. درواقع فاصله خطی دریاچه ارومیه از دانشگاه ارومیه کمتر از ۱۵ کیلومتر است. بیش از ۴۰۰ نفر عضو هیات علمی با تخصص های مختلف در دانشگاه ارومیه فعالیت می کنند که تخصص حداقل ۱۰۰ نفر از آنان به نوعی با مسائل دریاچه ارومیه مرتبط است. متخصصان دانشگاه ارومیه و در راس آن پژوهشکده آرتمیا در ۱۸ سال گذشته تحقیقات فراوانی در ارتباط با دریاچه ارومیه انجام داده اند؛ لذا بیش از هر سازمان دیگر از شایستگی و توانایی علمی برای مطالعه مستمر و احیای دریاچه ارومیه برخوردار هستند.
وی ادامه داد: دانشگاه ارومیه چندین کنفرانس ملی و بین المللی در خصوص دریاچه ارومیه و آرتمیای آن برگزار کرده و ارتباطات علمی گسترده ای با متخصصان نامی مرتبط در سراسر دنیا دارد؛ لذا از رییس جمهور و کارگروه احیای دریاچه ارومیه تقاضا می کنم این مسوولیت خطیر تحت عنوان مانیتورینگ و مطالعه مستمر دریاچه ارومیه و ارائه برنامه و راهکارهای علمی و عملی سریع برای رفع بحران دریاچه ارومیه به عنوان یک ماموریت ملی به دانشگاه ارومیه واگذار شود تا با استفاده از متخصصان بومی و مشاوره و همکاری متخصصان از سایر دانشگاهها و مراکز علمی داخلی و خارجی برای احیای دریاچه ارومیه چاره اندیشی شود.
آق در پایان سخنان خود گفت:به عنوان یک هیات علمی متخصص و متعهد و کسی که بخش مهمی از زندگیش را صرف تحقیق در ارتباط با دریاچه ارومیه کرده، امیدوارم فرصت این خدمت به بنده داده شود تا با استفاده از توانمندیها و تجربیات کسب شده به رسالت استانی، ملی و بین المللی خود برای شکوفایی مجدد دریاچه ارومیه و تبدیل آن به یک تالاب بین المللی بی نظیر با ارزشهای اقتصادی کلان عمل نمایم.
Wednesday, September 11, 2013
نجاتِ دریاچۀ ارومیه: کدام راهکار و برنامه؟
وضعیت دریاچه ارومیه هر روز بیش از پیش رو بهوخامت مینهد، و این نگین فیروزهای طبیعت ایران با سرنوشتی بسیار نگرانکننده و خطرناک روبهرو میشود. در چندسال اخیر، و پس از آغاز روند خشک شدن دریاچه- که سدسازیهای غیر کارشناسانه و مخرب سپاه پاسداران علت آن است- تاکنون نهادهای مختلف جمهوری اسلامی عملی در راستای جلوگیری از نابودی دریاچه ارومیه هیچ اقدامی نکردهاند و گامی در این جهت برنداشتهاند. انواع طرحهای پرطمطراق از سوی دولت و دیگر دستگاههای ذیربط ارایه گردیده است که همگی فقط و فقط جنبه تبلیغاتی و فریبکارانه داشتهاند. اخیراً با آغاز فعالیت دولت جدید اعلامشد که کار گروهِ ویژهای برای نجات دریاچه ارومیه تشکیل شده است. خبرگزاری مهر، ۲۸ مردادماه، نیز گزارش داده بود که، حسن روحانی مقابله با خشکشدن دریاچه ارومیه را در اولویتهای خود قرار داده است. خبرگزاری مهر از قول روحانی نوشته بود: ”من در سفرهای استانیام به مردم ارومیه قول دادم که اگر رییس جمهور شدم در اولین جلسه هیات دولت مساله دریاچه ارومیه را پیگیری کنم و درجلسه دیروز (جلسه هیات وزیران) وزیر نیرو موظف شد یک کار گروهی را برای رسیدگی به این مساله تشکیل دهد و ظرف دو الی سه ماه گزارشی از روند کار به هیات دولت ارایه کند.“ به فاصله اندک زمانی پس از آن، رسانههای همگانی گزارش دادند که، سیاستهای محیط زیستی دولت یازدهم تدوین و در هفتههای آینده به مورد اجرا گذاشته خواهد شد. روزنامه اعتماد، ۳۱ مردادماه، به دو سیاست اصلی و فوری محیط زیستی دولت حسن روحانی اشاره کرد: خصوصی سازیِ منطقههای زیست محیطی بهویژه “جزیرۀ آشوراده“، و برنامهریزی برای نجات دریاچه ارومیه[!]. اعتماد خاطرنشان ساخت: ”دولت جدید بر سرکار آمده است، دولت یازدهم، دولت تدبیر و امید، دولت اعتدال، هر اسمی که داشته باشد، مهم این است که حوزه محیط زیست هنوز متولی ندارد. سازمان محیط زیست که رییسش معاون رییس جمهور محسوب میشود، هنوز بیسکاندار بهحال خود رها شده است. ... در غیاب او [رییس محیط زیست] اولین موضوع محیط زیستی در هیات دولت بررسی شد... خبر آمده است جزیره آشوراده به بخش خصوصی واگذار میشود [دولت روحانی ازاین طرح حمایت میکند]، [یعنی] جزیرهای که قراراست دریک طرح ۳۰ ساله یا ۹۹ ساله به بخش خصوصی منتقل شود. ... مشاور عالی سازمان حفاظت از محیط زیست با تایید این خبر، شرکت طرف قرارداد با سازمان حفاظت محیط زیست را یک شرکت فرآوردههای لبنی معرفی کرد... او گفت رسانهها اجازه نمیدهند تا سازمان حفاظت محیط زیست تجربه موفق دیگر کشورها در همکاری بخش خصوصی را داشته باشد.” لازم بهیادآوری است که، جزیره آشوراده واقع در دریای مازندران از مهمترین منطقههای محیط زیستی ایران و منطقه آسیای میانه و قفقاز بهشمار میرود و محل زندگی و پناهگاه حیات وحش نظیر آهو، گوزن و انواع پرندگان کمیاب است. دولت روحانی درحالی از طرح واگذاری جزیره آشوراده حمایت میکند که تمامی کارشناسان و مدافعان محیط زیست ایران با آن بهصورت قاطع مخالفت کردهاند. حال پرسش ایناست که، آیا با چنین راهکارها و برنامههایی قرار است پی نجات دریاچه ارومیه برخاست؟ آسانترین، علمیترین، و بهصرفهترین راه نجات دریاچه ارومیه، پذیرش نظر کارشناسان ارشد محیط زیست ایران ازجمله دکتر اسماعیل کهرم است که شکستن سدهای غیراستاندارد برای ورود آب کافی به دریاچه و نیز برچیدن و تخریبِ راهِ میانگذر از وسط دریاچه را خواستارند. تخریب سدها به روشهای علمی درچند کشور جهان ازجمله آمریکا با موفقیت انجام شده است، و این طرح از حمایت محفلهای علمی و دانشگاهی ایران و منطقه هم برخوردار است. باید توجه کرد که سدهای غیراستاندارد احداثشده بهوسیله سپاه پاسداران اغلب خاکی و غیربتونیاند. قرارگاه خاتمالانبیاء سپاه پاسداران، وزارت نیرو در دولت احمدی نژاد، و بنیاد مستضعفان، از مخالفان طرح شکستن و برچیدن سدها بودند.
کوتاهسخن: خصوصی سازی منطقههای زیست محیطی تنها یک نتیجه دربرخواهد داشت، و آن، نابودیِ محیط زیست کشور است. ازاینروی، این سیاست، بهویژه سیاستِ واگذاری جزیره آشوراده به بخش خصوصی، با مخالفت همه نیروهای مترقی و مدافعان محیط زیست روبهرو است!
Subscribe to:
Posts (Atom)